معرفی نقاشان برجسته ایران و جهان
در طی اعصار مختلف نقاشان مشهور و بنامی وارد عرصه هنر نقاشی شدهاند که هر یک در ترسیم نقاشیهای خود دارای سبک و شیوه خاص خود بودهاند. در اینجا قصد داریم با تعدادی از نقاشان بزرگ ایران و جهان که به واسطه پیشگام بودن در سبکی نو و آثاری بی همتا شناخته شدهاند بیشتر آشنا شویم.
این هنرمندان با خلق آثار خود و ابداع و تلفیق سبکهای مختلف ، نقاشی را به بهترین نحو ممکن ارتقا بخشیدهاند و در گذر زمان هر یک از دید خود شیوهای نو به آن افزودهاند. شیوهای که گاهی بیانگر ارتباط آنها با دنیای بیرون و درون خود و بیانگر روحیات آنها و نشانگر دید کلی آنها به جهان پیرامون و دنیای درون خود است. آنها هر یک دنیا را به گونهای متفاوت دیدهاند. بررسی آثار و هنر آنها خالی از لطف نیست.
آشنایی با نقاشان مشهور ایران
محمد غفاری ملقب به کمال الملک ( 1226 – 27 مرداد 1319 ) فرزند میرزا بزرگ غفاری نقاش اهل کاشان بوده است. او در دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی فعالیت داشته و یکی از مشهورترین و پر نفوذترین شخصیتهای تاریخ هنر معاصر ایران به شمار میآید. محمد غفاری با خواهر مفتاح الملک که یکی از مقامات درباری بود ازدواج کرد و با حضور در دربار لقب خان به او تعلق گرفت. پس از چندی ناصرالدین شاه تحت تاثیر آثار او قرار گرفته و خود به شاگردی او در آمد و او را در ابتدا به لقب نقاش باشی و سپس به لقب کمال الملک منصوب کرد. کمال الملک در مدت حضور در دربار 170 تابلو کشید که برجستهترین آنها تابلوی تالار آینه است و اولین تابلویی است که آنرا تحت عنوان کمال الملک امضا کرده است. از آثار دیگر وی پرتره ناصرالدین شاه قاجار، میرزا هادی خوشنویس، اشرف البلاد، پل رودخانه تجن، روستای پولکجور، دختر مصری، اطراق در حاشیه رودخانه، خیابان دوشان تپه، دورنمای عمارت شهرستانک، دورنمای کلاردشت، حوضخانه عمارت گلستان، باغ شاه تهران، فالگیر یهودی و تابلوی حوضخانه صاحبقرانیه را میتوان نام برد.
- محمود فرشچیان ( متولد 4 بهمن 1308 در اصفهان ) از برجستهترین نقاشان معاصر ایرانی است که تاثیر درخور توجهی در روند نقاشی سنتی ایرانی داشته است. آثار او در بسیاری از شهرها و ایالتهایی نظیر پاریس، نیویورک و شیکاگو به نمایش گذاشته شده است. فرشچیان پایبند به شکل کلاسیک نقاشی همراه با استفاده از تکنیکهای جدید است. نقاشیهای قدرتمند او تلفیقی از عناصر سنتی، مذهبی و مدرن میباشد که سبک منحصر به فرد او را در نقاشی به وجود میآورد. از جمله آثار برجسته وی تابلوی یارب، روز پنجم آفرینش، مولود کعبه، ضامن آهو، عصر عاشورا، یتیم نوازی امام علی (ع)، خمسه آل طیبه، تابلوی شمس و مولانا، اولین پیام، نیایش، توسل، یک هدیه عشق، امتحان سخت، کوثر و پرچمدار است.
- حسین بهزاد ( 1273- 21 مهر 1347 ) نقاش ایرانی متولد تهران بوده است. وی کارمند فنی اداره کل باستانشناسی و استاد مینیاتور هنرستان هنرهای زیبای تهران بوده است. پدر وی نقاش و سازنده قلمدان بود. حسین بهزاد پس از کمال الدین بهزاد هراتی بزرگترین استاد مینیاتور است. از آثار معروف حسین بهزاد تابلوی صفی الدین ارموی، تابلوی رودکی، زکریای رازی در حال طبابت، شیرین و فرهاد و چوگان میباشد.
- محمد بهرام متولد مهر ماه سال 1305 در استان گیلان از پایهگذاران هنرهای گرافیک ایران است. وی از پنج سالگی شروع به نقاشی کرد. او در حین تحصیل مدتی نیز در هنرستان نقاشی هنرهای زیبای کشور به فراگرفتن نقاشی پرداخت. آنگاه پس از اتمام تحصیلات متوسطه، دوره دانشکده هنرهای زیبا در رشته نقاشی را طی نمود. وی از سال 1325 دارای آتلیه نقاشی بود و سازمان هنری مدرن و مجهز آتلیه فارسی را که نام مشهور و معروفی میباشد بنیان نهاد. محمد بهرامی آثار زیادی بر مبنای ادبیات به وجود آورده است. مهمترین آثار او تابلوهایی است که با الهام از شاهنامه فردوسی نقاشی شده و در آن حماسههای تاریخ ایران را در نهایت جلال و شکوه به تصویر کشیده است. او در این آثار سبک جدیدی در هنر نقاشی مینیاتور ایران خلق نموده است.
- کمال الدین بهزاد هروی ( حدود 860 هجری قمری – 942 هجری قمری ) نقاش ایرانی سدههای نهم و دهم هجری بود. وی در دربار پادشاهان تیموری و صفوی صاحب منصب بوده و در نقاشی ایرانی صاحب نوآوری میباشد. توجه بهزاد به دنیای واقعی پیرامونش او را از نگارگران پیش از خود متمایز میکند. بهزاد در رنگ شناسی نگارگری ایرانی تحول ایجاد کرد. از جمله آثاری که از او باقی مانده است تصویر سلطان حسین بایقرا و دیگری یک جلد کتاب بوستان سعدی میباشد.
آشنایی با نقاشان مشهور جهان
لئوناردو داوینچی ( 14 آوریل 1452 - 2 مه 1519 ) نقاش، دانشمند، موسیقی دان، ریاضیدان، معمار، مهندس، آناتومیست، زمین شناس، مخترع، گیاه شناس و نویسنده ایتالیایی در دوره رنسانس بود. شهرت جهانی داوینچی بیشتر به خاطر نقاشیهای شام آخر و مونالیزا میباشد. از دیگر نقاشیهای معروف داوینچی تعمید مسیح، ستایش مغان و بانوی صخرهها را میتوان نام برد. نبوغی که او در کارهایش از خود نشان داده بیش از هر چیز دیگری مورد توجه نسلهای آینده او قرار گرفته است. با وجود اینکه بیش از بیست و پنج اثر نقاشی از او باقی نمانده است ولی او را به عنوان یکی از برجستهترین نقاشان تاریخ شناختهاند.
- پابلو پیکاسو ( 25 اکتبر 1881 - 8 آوریل 1973 ) نقاش، شاعر، مجسمهساز و طراح صحنه اهل اسپانیا و یکی از تاثیر گذارترین هنرمندان سده بیست میلادی بود. او به همراه ژرژ براک نقاش و مجسمه ساز فرانسوی سبک کوبیسم را پدید آورد. از جمله آثار معروف پیکاسو میتوان به تابلوی نقاش و مدلش و دن کیشوت اشاره کرد.
- پیر آگوست رنوآر ( 25 فوریه 1841 - 3 دسامبر 1919 ) نقاش فرانسوی بود. او زندگی هنری خود را ابتدا تحت تاثیر هنر چینی آغاز کرد. سپس به سبک نقاشانی چون آلفرد سیسلی و کلود مونه که از بنیانگذاران مکتب امپرسیونیسم در نقاشی بودند پیوست. برخی از آثار آگوست رنوآر عبارتند از ضیافت در شب که از بهترین آثار امپرسیونیسم به شمار میرود، دختر پاریسی، تاب، در باغ و رقص در مولن دلا گالت.
- رامبرانت وان راین ( 15 ژوئیه 1606 یا 1607 - 16 اوت 2022 ) نقاش هلندی و پیرو مکتب و سبک نقاشی هلندی میباشد. وی استاد سایه روشن در نقاشی است و سعی او بر این بوده است تا با سایه روشنهای نقاشی فاجعه زندگی بشری، عشق آسمانی، اسرار روح و حقیقت چهرههای تصویر شده را به نمایش درآورد. از جمله آثار وی میتوان به نگهبان شب، یعقوب در حال تبرک پسران یوسف و درس آناتومی دکتر تولپ اشاره کرد.
- ونسان ون گوگ ( 30 مارس 1853 - 29 ژوئیه 1890 ) یک نقاش پسادریافتگر هلندی بود که آثار او تاثیر بسیار گستردهای بر سده بیست میلادی داشت. از مهمترین آثار وی شب پرستاره، تک چهره، چشم انداز، طبیعت بی جان، سرو، کشتزار گندم و گلهای آفتابگردان هستند. او با وجود اینکه از کودکی به نقاشی علاقه داشت اما تا اواخر دهه دوم زندگی خود نقاشی نکرد و بسیاری از نقاشیهای معروف خود را در دو سال آخر عمر خود تکمیل کرد.
- یوهانس فرمیر ( 31 اکتبر 1632 – 15 دسامبر 1675 ) از معروفترین نقاشان هلندی دوره باروک است. او از پایه گذاران دوران طلایی هنر هلند در قرن هفدهم میلادی میباشد. دختری با گوشواره مروارید اثر معروف یوهانس فرمیر است. از دیگر آثار وی چشم انداز دلفت، دختری با فلوت، سرباز و دختر خندان، پرتره بانوی جوان و هنر نقاشی هستند.
آثار نامآوران نقاشی از گذشته تا امروز
مهمترین اصل در بررسی آثار نقاشی یک جامعه هنری ، بررسی آثار بزرگان نقاشی آن جامعه است. آنها سمبل فراموش نشدنی نقاشی و هنر هستند که نقاشی را گام به گام از ابتداییترین شیوه خود به شیوه نوین هدایت کردهاند و باید بر هنر آنها ارج نهاده شود.
آثار نقاشی این هنرمندان برجسته برای همیشه در موزههای معروف جهان به شیوهای شایسته خودنمایی میکند و بیانگر تلاش بی وقفه آنها و زنده نگهداشتن هنر در قرنهای متمادی است.